ZATRZYMANIE - przepisy i praktyka - audyt
autor: inż.Stanisław Kwartnik - 10.12.2015

Przepisy o unieruchomieniu pojazdu (o wyłączaniu się z ruchu) w ruchu drogowym powinny być zapisane w sposób jednoznaczny, powinny być zgodne z przepisami Konwencji Wiedeńskiej.
W Polsce tak nie jest.
Brak zgodności i jednoznaczności to źródło nie tylko nieporozumień ale też kolizji, wypadków i błędów organizacyjnych.
Wszystko to stanowi zagrożenie bezpieczeństwa ruchu drogowego.

---

Przepisy Konwencji Wiedeńskiej:

Dz.U. z 1988 r. Nr 5, poz. 40 i 44
Konwencja o ruchu drogowym,
sporządzona w Wiedniu dnia 8 listopada 1968 r.
Art.1
h) określenie "skrzyżowanie" oznacza każde przecięcie się dróg na jednym poziomie, ich połączenie
lub rozwidlenie, łącznie z placami utworzonymi przez takie przecięcia, połączenia lub rozwidlenia;

k) określa się, że pojazd jest:
i) "zatrzymany", jeżeli jest unieruchomiony na czas niezbędny do wsiadania lub wysiadania osób
albo w celu załadowania lub wyładowania rzeczy,
ii) "na postoju", jeżeli jest unieruchomiony z innego powodu niż konieczność uniknięcia kolizji z
innym użytkownikiem drogi lub z przeszkodą albo zastosowania się do przepisów ruchu oraz
jeżeli czas unieruchomienia pojazdu nie jest ograniczony do czasu niezbędnego do wsiadania
lub wysiadania osób albo do załadowania lub wyładowania rzeczy.
Jednakże Umawiające się Strony mogą uważać za zatrzymanie każde unieruchomienie
pojazdu w warunkach określonych wyżej pod lit. ii), którego czas trwania nie przekracza okresu
ustalonego w ustawodawstwie krajowym, oraz uważać za postój każde unieruchomienie pojazdu
w warunkach określonych wyżej pod lit. i), którego czas trwania przekracza okres ustalony w
ustawodawstwie krajowym;

Art.23
3. a) Jakiekolwiek zatrzymanie i jakikolwiek postój pojazdu na jezdni są zabronione:
i) w odległości mniejszej niż 5 m (16,5 stopy) przed przejściem dla pieszych, na przejściach dla
pieszych, na przejazdach dla rowerów oraz na przejazdach kolejowych;
ii) na torach tramwajowych lub kolejowych, znajdujących się na drodze albo tak blisko tych torów, że
ruch tramwajów lub pociągów mógłby zostać z tego powodu zakłócony,
w pobliżu skrzyżowań w odległości mniejszej niż 5 m (16,5 stopy) od przedłużenia najbliższej
krawędzi poprzecznej jezdni, a także na skrzyżowaniach, z wyjątkiem przypadków, gdy znak drogowy,
sygnał lub znak na jezdni wskazują inaczej.
b) Zabronione jest jakiekolwiek zatrzymywanie i jakikolwiek postój pojazdu we wszystkich miejscach,
w których mogłoby to stanowić niebezpieczeństwo, a w szczególności:
i) pod wiaduktami i w tunelach, z wyjątkiem ewentualnie miejsc specjalnie oznaczonych;
ii) na jezdni, w pobliżu wierzchołków wzniesień oraz na zakrętach, jeżeli widoczność jest
niedostateczna do wyprzedzania pojazdu z zachowaniem całkowitego bezpieczeństwa, z
uwzględnieniem szybkości pojazdów na danym odcinku drogi;
iii) na jezdni obok wyznaczonej linii podłużnej, jeżeli nie mają zastosowania postanowienia litery b)
punkt ii) niniejszego ustępu, a szerokość jezdni między linią a pojazdem jest mniejsza niż 3 m (10
stóp) i linia jest tego rodzaju, że nie wolno jej przekraczać pojazdom zbliżającym się do niej po tej
samej stronie;
w miejscach, w których pojazd zasłaniałby użytkownikom drogi znak drogowy lub sygnał świetlny.
c) Zabroniony jest jakikolwiek postój na jezdni:
i) w określonej przez ustawodawstwo krajowe odległości od przejazdów kolejowych oraz w odległości
mniejszej niż 15 m (50 stóp) w jedną i drugą stronę od przystanków autobusów, trolejbusów lub
pojazdów szynowych, chyba że ustawodawstwo krajowe przewiduje mniejsze odległości.
ii) przed wjazdami do posiadłości;
iii) w każdym miejscu, w którym postój pojazdu utrudniałby dostęp do innego pojazdu właściwie
zaparkowanego lub wyjazd tego innego pojazdu;
iv) na środkowej jezdni dróg o trzech jezdniach oraz poza obszarami zabudowanymi na jezdniach dróg
oznaczonych odpowiednimi znakami jako drogi z pierwszeństwem przejazdu;
v) w każdym miejscu, w którym pojazd na postoju zasłaniałby użytkownikom drogi znaki drogowe lub
sygnały świetlne ruchu.

---

Przepisy Prawa o ruchu drogowym:

Dz.U. 1997 Nr 98 poz. 602
USTAWA
z dnia 20 czerwca 1997 r.
Prawo o ruchu drogowym
"Art.1
29) zatrzymanie pojazdu – unieruchomienie pojazdu niewynikające z warunków lub przepisów ruchu drogowego, trwające nie dłużej niż 1 minutę,
oraz każde unieruchomienie pojazdu wynikające z tych warunków lub przepisów;
30) postój pojazdu – unieruchomienie pojazdu niewynikające z warunków lub przepisów ruchu drogowego, trwające dłużej niż 1 minutę;"

"Art. 46.
1. Zatrzymanie i postój pojazdu są dozwolone tylko w miejscu i w warunkach, w których jest on z dostatecznej odległości widoczny dla innych kierujących i nie powoduje zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego lub jego utrudnienia.
2. Kierujący pojazdem, zatrzymując pojazd na jezdni, jest obowiązany ustawić go jak najbliżej jej krawędzi oraz równolegle do niej.
3. W czasie postoju na drodze poza obszarem zabudowanym pojazd powinien znajdować się, jeżeli to tylko możliwe, poza jezdnią.
4. Kierujący pojazdem jest obowiązany stosować sposób zatrzymania lub postoju wskazany znakami drogowymi.
5. Kierujący pojazdem jest obowiązany w czasie postoju zabezpieczyć pojazd przed możliwością jego uruchomienia przez osobę niepowołaną oraz zachować inne środki ostrożności niezbędne do uniknięcia wypadku.
Art. 47.
1. Dopuszcza się zatrzymanie lub postój na chodniku kołami jednego boku lub przedniej osi pojazdu samochodowego o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 2,5 t, pod warunkiem że:
1) na danym odcinku jezdni nie obowiązuje zakaz zatrzymania lub postoju;
2) szerokość chodnika pozostawionego dla pieszych jest taka, że nie utrudni im ruchu i jest nie mniejsza niż 1,5 m;
3) pojazd umieszczony przednią osią na chodniku nie tamuje ruchu pojazdów na jezdni.
2. Dopuszcza się, przy zachowaniu warunków określonych w ust. 1 pkt 2, zatrzymanie lub postój na chodniku przy krawędzi jezdni całego samochodu osobowego, motocykla, motoroweru, roweru lub wózka rowerowego. Inny pojazd o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 2,5 t może być w całości umieszczony na chodniku tylko w miejscu wyznaczonym odpowiednimi znakami drogowymi.
Art. 47a.
Kierujący pojazdem w tunelu, podczas zatrzymania wynikającego z warunków lub przepisów ruchu drogowego, jest obowiązany zachować odstęp od poprzedzającego pojazdu nie mniejszy niż 5 m.
Art. 48. (uchylony).
Art. 49.
1. Zabrania się zatrzymania pojazdu:
1) na przejeździe kolejowym, na przejeździe tramwajowym, na skrzyżowaniu oraz w odległości mniejszej niż 10 m od przejazdu lub skrzyżowania;
2) na przejściu dla pieszych, na przejeździe dla rowerzystów oraz w odległości mniejszej niż 10 m przed tym przejściem lub przejazdem; na drodze dwukierunkowej o dwóch pasach ruchu zakaz ten obowiązuje także za tym przejściem lub przejazdem;
3) w tunelu, na moście lub na wiadukcie;
4) na jezdni wzdłuż linii ciągłej oraz w pobliżu jej punktów krańcowych, jeżeli zmusiłoby to innych kierujących pojazdami wielośladowymi do najeżdżania na tę linię;
5) na jezdni obok linii przerywanej wyznaczającej krawędź jezdni oraz na jezdni i na poboczu obok linii ciągłej wyznaczającej krawędź jezdni;
6) w odległości mniejszej niż 10 m od przedniej strony znaku lub sygnału drogowego, jeżeli zostałyby one zasłonięte przez pojazd;
7) na jezdni przy jej lewej krawędzi, z wyjątkiem zatrzymania lub postoju pojazdu na obszarze zabudowanym na drodze jednokierunkowej lub na jezdni dwukierunkowej o małym ruchu;
8) na pasie między jezdniami;
9) w odległości mniejszej niż 15 m od słupka lub tablicy oznaczającej przystanek, a na przystanku z zatoką – na całej jej długości;
10) w odległości mniejszej niż 15 m od punktów krańcowych wysepki, jeżeli jezdnia z prawej jej strony ma tylko jeden pas ruchu;
11) na drodze dla rowerów, pasie ruchu dla rowerów oraz w śluzie rowerowej, z wyjątkiem roweru.
2. Zabrania się postoju:
1) w miejscu utrudniającym wjazd lub wyjazd, w szczególności do i z bramy, garażu, parkingu lub wnęki postojowej;
2) w miejscu utrudniającym dostęp do innego prawidłowo zaparkowanego pojazdu lub wyjazd tego pojazdu;
3) przed i za przejazdem kolejowym, po obu stronach drogi, na odcinku od przejazdu kolejowego do słupka wskaźnikowego z jedną kreską;
4) w strefie zamieszkania w innym miejscu niż wyznaczone w tym celu;
5) na obszarze zabudowanym, pojazdu lub zespołu pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 16 t lub o długości przekraczającej 12 m, poza wyznaczonymi w tym celu parkingami.
3. Zabrania się zatrzymania lub postoju pojazdu na autostradzie lub drodze ekspresowej w innym miejscu niż wyznaczone w tym celu. Jeżeli unieruchomienie pojazdu nastąpiło z przyczyn technicznych, kierujący pojazdem jest obowiązany usunąć pojazd z jezdni oraz ostrzec innych uczestników ruchu.
4. Zakaz zatrzymania lub postoju pojazdu nie dotyczy unieruchomienia pojazdu wynikającego z warunków lub przepisów ruchu drogowego."

---

SPRZECZNOŚĆ MIĘDZY DEFINICJĄ ZATRZYMANIA A ZAKAZAMI W ART.49
SPRZECZNOŚĆ Z KONWENCJĄ WIEDEŃSKĄ
ŹRÓDŁO NIEPOROZUMIEŃ I WYPADKÓW

W Polsce wprowadzono definicję (dopuszczalną przez KW) zatrzymania i postoju zależną od czasu unieruchomienia pojazdu.
Określone są zakazy zatrzymywania lub postoju pojazdu (przepisy), ale dopisano, że nie dotyczą one unieruchomienia pojazdu wynikającego z warunków lub przepisów ruchu drogowego.
Problem w tym, że warunki te nie zostały określone.
W związku z powyższym powstają nieporozumienia, gdyż każde unieruchomienia niezgodne z przepisami tłumaczy się warunkami ruchu drogowego.
Natomiast w KW te warunki - to unieruchomienia w celu uniknięcia kolizji z innym użytkownikiem drogi lub z przeszkodą oraz zastosowania się do przepisów ruchu.

W KW jakiekolwiek zatrzymanie lub postój są zabronione w odległości 5 m przed i na przejściach dla pieszych, na przejazdach rowerowych, na przejazdach kolejowych, na przejazdach tramwajowych, w pobliżu skrzyżowań w odległości mniejszej niż 5 m od przedłużenia najbliższej krawędzi poprzecznej jezdni, a także na skrzyżowaniach, z wyjątkiem przypadków, gdy znak drogowy, sygnał lub znak na jezdni wskazują inaczej.

---

---

---

---